Wednesday, May 23, 2012


Tunlai khawvel hian thil buaipui lian tak mai a nei a, America ram atanga Mizoram thlengin he thil hian buaipui a hlawh mek a. Ngaihdan a in ang lo a, pawmdan a in ang hek lo. Chu chu tuna kan sawi tur Same Sex Marriage (Neih inang inneih/inkawp) hi a ni. Tam takin sual tawpkhawka an ngaih laiin ram thenkhatah chuan mawngkawhur puithiam te an nei a, chutiangin kan ramah ngei pawh Mawngkawhur an tam tawhin nihna zahpui hauh lova TV vela in lan ngam te pawh an tam a, nupa ang maia khawsa pawh sawi tur tam tak an awm ta.
            He thuah hian inhnialna tawp thei lo a awm reng a, mipui an thuhmun fo thei lo tih thu tichiang tu tak a ni awm e. Tunhnaiah US President Barack Obama meuhin tunhmaa a pawm ngai loh Same Sex Marriage/Gay Marriage chu a rilru thlakin phalsak ni tawh se a duh thu a puang chhuak hluai mai a. Hei hi USA-a mawngkawhur nuai tam tak te vote a duh vang pawh ni fa hmiang, a elpui tur Mitt Romney-a’n a dodal tlat hek. He Obama thu chhuak hian Mawngkawhur ho a ti lawm a, khawlaiah te chhuakin lawmin an lam a. Chutih laiin he thu vek hian khawvel a barakhaih a, US president zinga a hmasa ber atan Barack Obama’n Same Sex Marriage phalsak mai a duh ta mai hian helam ngaihven lo tu te beng a verh a, keini pawhin tun tum chu helam hi i han thai lang ve teh ang.

Monday, May 21, 2012

GEORGE MULLER

Tawngtai mi leh Fahrahte PA
George Muller
       George Muller hi Prussia rama Halberstadt khaw kiang lawka Kroppenstaedt-ah September 27, 1805 khan a piang a. Kum 1810-ah an khaw bul lawka Heimersleben khuaah pemin hetah hian a pa chuan chhiahkhawn hna a thawk a ni.
            Pa ngaihsanawm tak ni chho mahse a naupanlai hian Muller-a hian nun duhawm tak a nei bik lova, rukruk a ching a, dawtsawi leh pawisa khelh a ching hle bawk. Kum 10 mi lek a nih laiin a pa chhiah khawn sa, sawrkar pawisa a ru chhuak tawh a, kum 14 mi anih laia a nu thih dawn lai pawhin a thiante nen zu in chungin pawisa a khelh san daih a ni. Hetianga a nun tawp leh tenawm tak hi sawitur tam tak a awm a, kan sawi zui lo ang.
            Hetiang hian sual mahse a pa hian Pathian thu zirtira Pathian rawngbawltu a nih theih a beisei pui tlat a. Tichuan Muller-a chu kohhran sikul, Cathedral Classical School, Halberstadt-ah a luh tir a, kum 10 mi anih atanga kum 16 anih thleng he sikul-ah hian a zir a ni. Kohhran sikulah kaihhruaina tha tak dawngin zir mahse a nunin hmasawnna a neih phah lova, a dan ngaite in mi hrang hrang a bum kual a, naupang sual tak a ni.

Wednesday, May 16, 2012


DISTRICT PARK SWIMMING POOL KAN ENKAWL DAN HI

- Gilbert Renthlei

Electric Veng, Lunglei

Mihring zingah hian tuichen nuam tilo hi an vang hle awm e. Tui thiamin a thuk poh leh nuam an ti a, sang tak tak atanga zuan thlak te, han in vawrhbin te, han liluh vang vang mai te, tuidungchhir leh sakhi tui hleuh te, zangthal tuihleuh te chu a thiam tan chuan nuam tak a ni reng a ni. Khawlum laia tui dai nuam tak maia han dive luh bawrh tluka lum tihna hnawt kiang chiang a awm lo va, nuam fi fia tak a ni.

Amah Pu R. Saptawna’n kan naupan laiin “Kei chu tui lai thiam ka ni,” a ti teh fo a. Enge Tui lai thiam awmzia kan han zawh chuan a ni chuan, “Tui ka hleuh hian lan ka tumin ka pil a, pil ka tumin ka lang zel thin. Chuvang chuan Tui lai thiam ka ni,” tiin min chhang a, kan nui dar dar thin. Ni, Pu R. Saptawna anga tui thiam lo pawh hian tui hleuh hi an lawm a, a pawn lai deuh, thawk buai lohna chinah tal in nem khalh chungin an in chhek kal zut zut thin. Tui chen hi chu a nuam a ni.

Tuesday, May 8, 2012


US PRESIDENTIAL ELECTION 2012
Khawvela ram ropui ber tia chhal ngam USA chuan kum 5 dana an tih thin angin a vawi 57 na atan an ram hruaitu lu ber President thlanna an nei leh dawn ta. Super Power US President hi chu khawvelin a chung en a, khawvel roreltu ang maia thlir anih avangin khawvelin he inthlan hi a ngaihven a, chuvangin keini pawhin Gospel viau lem lo mahse hriatna tihzau belh nan kumin... a neih tur US Presidential Election chungchang leh a candidate te i han bih zau dawn teh ang.
            A hun: US Presidential Election hi November thlaa Thawhlehni hmasa berah neih a ni thin. Hetia ‘Thawhlehni hmasa ber’-ah kher USin inthlan a neih thin nachhan chu tun hma chuan zin veivahna motor, rail, thlawhtheihna etc a la awm lo va, vote thlak tura Polling station pan tur ten ke leh tawlailir hmanga an pan a ngaih si avang leh Kristian deuh vek an nih bawk si avangin Pathianni an inkhawm phawt a, thawhtanniah vote thlak turin an thawkchhuak a, thawhlehniah vote an thlak ta thin a ni. Hetianga kum zali chuang liamtaa an lo tih thin hi kalpui zelin US chuan an ram inthlanpui hi November thla thawhlehni hmasa berah an nei thin a, kumin pawh hian November 6-ah inthlanpui hi an nei dawn a ni.

Thursday, May 3, 2012


Tunlai thalaite lawm
GRAFFITI ART

Mizo thalaite zingah kutthemthiam leh Art lama sang tak tak tam tak an awm a. Eizawn nan em chuan mipui lamin kan la hlut si lo. Paintings leh Artist te kutchhuak hian mizo te zing mai nilo, khawvel hringmi zawng zawng zingah hian ngaihhlut a hlawh a, kan pi leh pu te hlei hlei khan Art hi an ngaisang a, Civilization ropui tak takah te art lama hmanlai mite lo san zia kan hmu thei awm e.
            Art chikhat zing ami painting hian medieval hunlai atanga vawiin thlengin ngaihhlut a hlawh a. Brush hmanga ziak te, meihawl hmanga ziak te, chemte (Knife) hmanga ziak te, spray (phuh) chi hmanga ziak te leh kawng chi dang tam tak a awm. Awle tun tum chu khawthlang lama an uar em em, TV lama kan hmuh thin, bang cheiran mawi tak tak, Graffiti Art chungchang hi i han bih thuak teh ang.

Khuanu kutchhuak ropui
NIAGARA FALLS

US leh Canada inrinnah khuan Niagara lui-ah tuikhawhthla lian em em mai, Niagara Falls a awm a. He Niagara Falls hi hmun thumah khawhthlain heng hmun thuma a khawhthlakna te hi Horseshoe Falls, American Falls leh Bridal Veil Falls ti tein koh an ni.
            History: Historian te chuan Ice Age tawp lama North America khuh luk tu vur khawn (glacier) lo tuiral ta Wisconsin Glaciation in North America-a tuipui lian tak Great Lakes khu a siam niin an ngai a. He Great Lakes zinga tuipui pakhat Lake Erie  atang hian tui luangchhuak lehin Lake Ontario-ah a in chhung lut leh a. He a luanchhuahna hi Niagara lui chu niin Niagara Falls pawh he luiah hian a awm a ni.
            Niagara Falls hming Niagara hi helai hmuna lo cheng hmasa Indian Iroquois tawng ‘Onguiaahra’ tih atanga lakchhawn a ni a, chumi awmzia chu Strait ‘tuipui rek’ tihna a ni. He tuikhawhthla tlawhchhuaktu hmasa ber chu French mi Samuel de Champlain kha niin an sawi a, a ni hian Canada ram leh a chhehvel a fan laiin kum 1604 khan he hmun hi a tlawh chhuak niin sawi a ni. Hetih lai hian mi tam tak chuan kum 1677-a he hmun tlawhchhuak tu Belgian Missionary, Louis Hennepin kha niin an ngai bawk.

NBA KRISTIAN PLAYER
JEREMY LIN
Basketball hi Mizo thalaite zingah pawh a lar chak chho hle a, chumi rual chuan khawvela Basketball League Tournament lar ber NBA pawhin Mizo thalaite en a hlawh ta hle mai. Tun hnaia NBA-a a chet that em avanga lar ta em em amah atchilhna tawngkam thar ‘Linsanity’ hial an chherchhuahna leh Kristian anih zahpui lo va khawvel hmaa puangchhuaktu Jeremy Lin-a chanchin i han bih dawn teh ang.
            Jeremy Lin hi Taiwanese thlah niin Los Angeles-ah August 23, 1988 khan a piang a, a pa chu Lin Gie Ming niin a nu hi Shirley Lin a ni. A nu leh pa te hi kum 1970 chho vel khan Taiwan atangin US-ah an pem a, hmun hrang hranga awm kualin Jeremy pawh hi Los Angeles-ah piang mahse a naupanlai hun a hmanna chu Facebook Office pui ber awmna Palo Alto, San Francisco-ah a ni.
            Basketball Player ni tur hian san hi a pawimawh ve pakhat a, Jeremy Lin pawh hi Feet 6.3 laia sang a ni. Mak angreng takin a nu leh pa te hi chu Feet 5.6 ve ve a sang chauh an ni lawi a, mahse a nu te chhung lam hi feet 6 hawl an awm thuau avangin an ni lam hi a chhun niin a lang. Jeremy-a te unau hi mipa vek niin a pa hian an khuaa YMCA Centre-ah a tet lai atangin Basketball khelh a zirtir thin a, hei vang hian Jeremy pawhin Basketball-ah a tui phah hle. A nu Shirley hian an khua Palo Alto-ah National Junior Basketball Programme kalpuiin a fapa pawh hi a khelh tir ve a, a lehkha zir tibuai lo thei ang ber turin a fapa hi a tuina lamah a kal tir a ni.

Pathian tana engkim pe phal
CT Studd
                Khawvel pum huapa lar hi thil harsa tak a ni a, kawng chi hnih a khawvel hriat hlawh phei hi chu mi tlemte chauh an awm. Tuna a chanchin kan sawi tur C.T. Studd hi  khawvelin Cricketer lar leh Missionary anih angin a hria a, mi ropui tak a ni
Pianna: CT Studd hi December 2, 1860 khan Spratton, Northamptonshire, England-ah a lo piang a, a pa hi India leh ramdanga Indigo (Ting) chingtu hlawhtling, sumdawng hausa tak Edward Studd niin kum 1877 khan an chanchin kan lo ziak tawh DL Moody leh Ira D. Sankey te inkawp rawngbawlna atanga piangthar a ni a, a pianthar atang hian a atchilh em em sa pela ram vah leh sakawr intlansiak te chu bansan nghal hmakin Tidworth, Wiltshire-a a in chu Kristian te’n a Pathian an pawl nan leh inkhawm nan a hmang nghal a ni.
            Hetianga a pa Edward Studd a pianthara rawngbawlna lam ngawt maia a tui em em lai hian CT Studd-a leh a nuta pahnih George leh Kynaston te chu Eton College-ah lehkha zirin an awm bo va, a pain piangthar ve tura a duhna erawh chu an thinlung lam chuan a hlat hle. Hetih lai hian a pa chuan a fapa te pathumin Krista an neih theih nan bang lo va tawngtai sakin chu a tawngtaina chu Pathianin a chhansak ta a. Kum 1878-a nipui chawlh an neih laiin Evangelist pakhat chu an chhungkaw bula khawsaa thlarau lama intuaitharna neih pui turin an sawm a. Chu Evangelist rawngbawlna kaltlang chuan CT Studd-a te unau chu an piangthar ve ta a, CT Studd hian a pianthar chanchin hetiang hian a sawi-
            “Evangelist-in Pathian thutiam leh keimaha a tum te, min chhandam thu te chiang taka min hrilh hnu chuan ka thing thi a, ‘Lalpa, ka lawm e’ ka ti a. Chu veleh hlimna leh lawmna nasa tak chu ka thinlungah a lo awm ta a ni. Heta tang hian ‘Pianthar’ awmzia ka hre ta a, a hmaa engahmah ka lo ngaih loh ‘Bible’ chu ka tan engkima engkim a lo ni ta,” tiin.